Kurs 6 – Anatomia palpacyjna z elementami terapii
manualnej i lokalizacją TrPs – podstawowy –
praktyczny
Liczba uczestników :10 /min./ – 20 /max./
osób Liczba godzin dydaktycznych /45 min/ 40 godzin – piątek, sobota i niedziela
koszt kursu: 1000.00 złotych / od osoby/
Kurs przeznaczony jest dla:
- Fizjoterapeutów
- Lekarzy medycyny i lekarzy stomatologów
- Studentów 3, 4 i 5 roku kierunku fizjoterapia
Ramowy program kursu
- Co to jest palpacja, Jak przeprowadzić badanie palpacyjne
- Badanie palpacyjne układu kostnego i mięśniowego a terapia manualna
- Ocena statyki miednicy
- Następstwa nabytego przemieszczenia kości miednicznej
- Palpacja kości i więzadeł
- Punkty spustowe – struktura sarkomeru
- Teoria ślizgowa skurczu
- Geneza TrP – hipoteza kryzysu energetycznego komórki
- Centralne TrP, napięte pasma mięśniowe i trp przyczepów
- Ogólne czynniki powodujące powstawanie TrP
- Teoria projekcji –rdzeniowego przełączenia
- Prostownik grzbietu
- Grupa kulszowo goleniowa
- Mięsień brzuchaty łydki
- Czworogłowy uda
- Czworoboczny lędźwi
- Mięsień najszerszy grzbietu
- Mięsień obły większy
- Mięsień nadgrzebieniowy
- Mięsień podgrzebieniowy
- Mięsień naramienny
- Mięsień czworoboczny – część zstępująca
- Mięsień czworoboczny – część wstępująca
- Mięsień dźwigacz łopatki
- Mięsień mostkowo – obojczykowo – sutkowy
- Mięsień skroniowy
- Mięsień żwacz
- Mięsień płatowaty głowy i szyi
- Mięśnie podpotyliczne
- Mięśnie karku
Cel kursu:
- Poznanie zasad umiejętność palpacji kości i więzadeł ora z wybranych mięśni
- Zrozumienie zaburzeń statyki miednicy w tworzeniu pozornego skrótu kończyny
i zmian w postawie ciała - Zrozumienie teorii bólu rzutowanego
- Rozwijanie krytycznego podejścia do miejsca występowanioa bólu,które nie
zawsze jest jego źródłem
Umiejętności praktyczne uczestnika kursu:
- Nabycie umiejętności oceny statyki miednicy
- Nabycie umiejętności wyszukiwania TrP w wybranych mięśniach
- Umiejętność zastosowania technik relaksacyjnych
- Zintegrowanie osiągniętych wyników badań dla postawienia diagnozy
funkcjonalnej. - Nabycie umiejętności palpacji mięśni stawów
- Umiejętność relaksacjii mięśni i więzadeł
Uczestnik kursu otrzymuje:
- Zaświadczenie o odbytym kursie.
- Możliwość indywidualnych konsultacji podczas zajęć,
- Organizator zapewnia, nieodpłatnie, kawę, herbatę i wodę oraz ciastka podczas przerw
kawowych. - Uczestnicy kursu mogą skorzystać z bazy noclegowej Centrum Szkoleniowego Profesora
Zbigniewa Śliwińskiego w Garbiczu 17 gm. Torzym nad jeziorem Garbicz.
Opis – kursu
Samo słowo palpacja pochodzi od łacińskiego słowa palpatio i znaczy „dotykać”. W
określeniu palpacja, oprócz dotykania, zawiera się także akt odczuwania lub spostrzegania
dotykanych miejsc. W tym rozumieniu słowo palpacja dotyczy nie tylko palców i rąk, lecz
także umysłu.
Badanie palpacyjne ma dwa główne cele. Pierwszy z nich to zlokalizowanie obszaru działania.
Drugi krok to ocena struktury docelowej. Pierwszym, i w rzeczywistości najważniejszym,
celem dla początkującego terapeuty jest lokalizacja docelowego obszaru palpacji. Nie jest to
łatwe zadanie. Drugim, zdecydowanie odmiennym aspektem jest umiejętność odróżnienia
docelowego obszaru od przylegających do niego tkanek. Ocena wymaga interpretacji odczuć
odebranych ze struktury poprzez palce terapeuty. Wymaga to świadomej znajomości cech
struktury, jej rozmiaru, kształtu itp. Czy jest ona miękka? Czy jest obrzęknięta? Czy jest
twarda i napięta? Wszystkie te czynniki muszą być wzięte pod uwagę w procesie oceny stanu
struktury docelowej. Dzięki precyzyjnej lokalizacji i wnikliwej ocenie kondycji struktury
poprzez dokładne badanie palpacyjne terapeuta jest w stanie nakreślić odpowiedni program
leczenia, który może być skutecznie zrealizowany. Przemieszczanie się kości miednicy nie
występuje selektywnie ze względu na jedność biokinematyczną kości krzyżowej z częścią
lędźwiową kręgosłupa. Konsekwencją przemieszczania się tych struktur jest obrót piątego
kręgu lędźwiowego zgodny z obrotem kości krzyżowej. Dzieje się tak z powodu wiązania
kości krzyżowej i biodrowej piątym kręgiem lędźwiowym przez więzadło biodrowo-
lędźwiowe i odmiennego ukształtowania wyrostków stawowych L 5 i S 1 . Z opracowań
Bouchard’a Każde asymetryczne ustawienie kończyn dolnych, skrócenie lub wydłużenie
oddziałuje natychmiast na równowagę poprzez wywołanie skośnego ustawienia miednicy
(kości krzyżowej). I dlatego asymetria wysokości obcasów w obuwiu jest bardziej
odczuwalna, aniżeli nawet duża zmiana wysokości obcasów. Z opracowań Bouchard’a
wiadomo, że stawy krzyżowo-biodrowe są także narządem sensomotorycznym biorącym
udział w kształtowaniu postawy stojącej oraz mającym swój udział w koordynacji ruchu
kończyn górnych i dolnych. Z prac Coenena Zablokowany” czynnościowo staw krzyżowo-
biodrowy, może wywołać błędne wrażenie: luksacji bioder, skoliozy, różnicy długości kości
udowych, asymetrię fałdów pośladkowych, wystawanie do przodu połowy miednicy,
skrzywienie sromu, jednoboczne spłaszczenie, mięśni pośladkowych, przykurcz
przywodzicieli i zginaczy bioder oraz ograniczenie rotacji wewnętrznej lub zewnętrznej.
Powstawanie MTrPs – Zaproponowano kilka modeli/hipotez, ale najbardziej uznaną jest
Zintegrowana hipoteza punktów spustowych Simensa (zaktualizowana przez J. Dommerholt,
R. Gerwin i J.Shah), która powstała na bazie teorii Kryzysu metabolicznego Travell&Simons.
Określenie punkt spustowy (Trigger Point) powstało, żeby scharakteryzować znaczną
bolesność w obrębie sztywniejszego/twardszego punktu pasma mięśniowego. Przyczyną
tego prawdopodobnie jest dysfunkcja płytki motorycznej i zwiększone wydzielanie
acetylocholiny (Ach), co powoduje przewlekły skurcz sarkomerów. Przyczynia się to lokalnie
do upośledzonego krążenia, wskutek czego występuje m.in. deficyt ATP, które potrzebne jest
do rozkurczu sarkomerów, dzięki aktywacji pompy wapniowej. Wzmożona bolesność wynika
z obniżenia pH i lokalnego wydzielania substancji prozapalnych (badanie J.Shah), które
powodują aktywację nocyceptorów i tzw. obwodową sensytyzację.
Źródło: Robert Gerwin. An expansion of Simons integrated hypothesis of trigger point formation. Curr Pai n
Headache Rep. 2004 Dec,8(6):468-75.